Zeep maken/ingredienten

[henkverhaar]

[mod=Marcel]Onderstaande is een afsplitsing van viewtopic.php?f=35&t=796&start=10" onclick="window.open(this.href);return false;" onclick="window.open(this.href);return false;[/mod]

 

meteen even een vraagje wat zijn glycerinezepen ?

 

Naam is ingeburgerd maar niet heel gelukkig gekozen. Het begrip 'glycerinezeep' staat voor het product 'gietzeep' een zeep (het is wel echte zeep, geen syndet) die gemengd met een aantal ingrediënten, waaronder suiker en extra glycerine, gesmolten, en in vormpjes gegoten kan worden. Je 'kunt' het kleinschalig maken maar in feite is alle gietzeep fabrieksproduct.

 

Een traditionele zeep bevat ook glycerine, als die zeep uitsluitend gemaakt wordt door vetten te verzepen. (Het vet wordt dan gesplitst in vetzuren zouten en glycerine). In industriële zeep wordt die glycerine er veelal uitgehaald, dat levert een hardere, sterkere zeep op, en die glycerine kan met meer winst verkocht worden dan als onderdeel van de zeep. Vaak wordt er bij de bereiding van bepaalde toiletzepen dan weer glycerine aan toegevoegd...

 

Omdat er aan gietzeep veel glycerine, en daarnaast nog andere zaken wordt toegevoegd wordt wel foutief van glycerinezeep gesproken.

[henkverhaar]

Mijn ervaringen met glycerine zepen zijn zo mogelijk nog minder positief dan met zepen op basis van verzeepte olijfolie.

Ja, die olijfoliezepen. Hoewel je van olijfolie in principe best redelijke scheerzeep kan maken. Het probleem ligt m niet zozeer bij de olie zelf, maar meer bij de onwetendheid van de geitenwollensokkenzepers die blijven hameren op olijfolie en andere 'magische' oliën om zeep van te maken. Die zagen je vaak ook door over iets als alep- of aleppozeep - een ronduit 'gevaarlijk' product dat feitelijk verboden is...

 

En nog zo'n stuk volksverlakkerij: de scheerproducten uit Charles Roberts' Method Shaving (onder merknamen als enchanté en hydrolast).

[talibeard]

Die zagen je vaak ook door over iets als alep- of aleppozeep - een ronduit 'gevaarlijk' product dat feitelijk verboden is...

 

 

Op het gevaar af off topic te gaan hier; wat is er zo gevaarlijk aan aleppo zeep? Ik gebruik het zelf regelmatig ipv shampoo en douchegel en dat bevalt me eerlijk gezegd uitstekend.

[henkverhaar]

Twee dingen, of eigenlijk drie. De vetzuursamenstelling (veel korte vetzuren), de herkomst van die vetten/vetzuren, laurierbes, en de rijping waardoor de zeep in feite al ranzig/'bedorven' is. Het is een onnodig (potentieel) irriterend product. Formeel voldoet het ook niet aan de eisen voor cosmetica. Een beter alternatief zou zijn Marseillezeep of een zeep van kokosolie, alleen zal je daar hard naar moeten zoeken denk ik.

[Puerco]

Ik gebruik zelf uitsluitend Aleppo zeep voor het hele lichaam en haar, alleen om te scheren gebruik ik natuurlijk gewoon scheerzeep. Ik heb alle producten met SLS zoals shampoo afgezworen.

Die Aleppo zeep ruikt inderdaad wat naar ranzige olijfolie maar het geeft me een heerlijk zacht huidje en irriteert niet en droogt mijn huid ook niet uit. De zeep word al 4000 jaar op deze wijze gemaakt, wat is er mis met die laurierbes olie en korte vetzuren?

[henkverhaar]

De zeep word al 4000 jaar op deze wijze gemaakt, wat is er mis met die laurierbes olie en korte vetzuren?

 

Dat lijkt me sterk - zo oud is de chemie van verzepen helemaal niet. Er wordt voor het eerst ondubbelzinnig een verzeping gedocumenteerd door Arabische (s.l.) alchemisten in de 13e eeuw. Nou zal het proces ongetwijfeld ouder zijn, maar alle overige beschikbare informatie wijst op een ontwikkeling van ruim na het begin van onze jaartelling (het zou bijvoorbeeld erg onwaarschijnlijk zijn dat Grieken en Romeinen de productie van zeep kenden, maar niet hebben gedocumenteerd).

 

Zeep van korte vetzuren is flink ontvettend (en goed wateroplosbaar - als je -klasieke- zeep wilt hebben die werkt in zout water heb je korte vetzuren nodig); dat is op zich al potentieel irriterend. Daarnaast bevat laurierbes nog een aantal andere schadelijke, irriterende stoffen. Persoonlijk denk ik dat als je 'ambachtelijke' zeep wilt gebruiken er betere alternatieven zijn dan aleppozeep; bovendien durf ik hier wel te beweren dat moderne 'zepen', handzeepjes van synthetische detergenten huidvriendelijker zijn dan zeep op basis van vetzuren.

 

Overigens kun je van syndets niet of nauwelijks scheerzeep maken - daar heb je noodzakelijkerwijs vetzuren zouten voor nodig.

[henkverhaar]

Overigens: het verhaaltje dat je vaak in informatie van ambachtelijke, en geitenwollensokkenzepers tegenkomt, dat traditioneel zeep gemaakt werd met potas - kaliumcarbonaat gewonnen door het uitlogen van houtas - is een fabeltje. Althans het is een mythe die slechts gedeeltelijk op historische feiten berust, en die min of meer bewust in stand wordt gehouden, zelfs als men op zijn of haar fouten wordt gewezen. Feit is dat carbonaten als basen niet sterk genoeg zijn om vetten en oliën te verzepen. Feit is ook dat al sinds de 13e eeuw (en waarschijnlijk dus wat langer) bekend was dat je carbonaten (soda, en later ook potas) met ongebluste kalk kunt omzetten in hydroxiden - natronloog en kaliloog. Die logen zijn _wel_ sterk genoeg om vetten en oliën te verzepen. Het mooie van ongebluste kalk is dat het in water oplost tot calciumhydroxide (kalkloog), dat vervolgens met natriumcarbonaat (soda) een verdringingsreactie aangaat, waarbij calciumcarbonaat wordt gevormd - dat neerslaat, heel belangrijk, daarom loopt de reactie namelijk af - en natronloog. Het andere mooie van ongebluste kalk is dat je het kunt maken door calciumcarbonaat droog te verhitten (dat lukt niet met soda of potas). Je neemt dus natuurlijk voorkomend calciumcarbonaat (kalk, marmer) en brandt dat (kalkbranden); je houdt dan calciumoxide over (ongebluste kalk), waarmee je natronloog kunt maken uit soda. Met die natronloog kun je dan zeep maken.

 

Eea wordt prachtig beschreven in een 13e eeuws alchemisch manuscript uit de Yemen.

[pjdevos]

Dit ontwikkelt zich in een interessante discussie over zeepmaken. Het heeft alleen niet zoveel meer te doen met het topic. Mogelijk dat deze info in de toekomst ook niet meer goed te vinden is. Is het een idee dat een mod deze discussie afsplitst naar een dedicated draadje?

[iwan073]

Dus....

[Marcel]

Zoals jullie zien zijn de relevante berichten uit de Essence of Scotland recentie hierheen verplaatst.

[talibeard]

Ik gebruik zelf uitsluitend Aleppo zeep voor het hele lichaam en haar, alleen om te scheren gebruik ik natuurlijk gewoon scheerzeep. Ik heb alle producten met SLS zoals shampoo afgezworen.

Die Aleppo zeep ruikt inderdaad wat naar ranzige olijfolie maar het geeft me een heerlijk zacht huidje en irriteert niet en droogt mijn huid ook niet uit. De zeep word al 4000 jaar op deze wijze gemaakt, wat is er mis met die laurierbes olie en korte vetzuren?

 

Hier idem dito. Van SLS krijg ik altijd last van mijn huid en min of meer bij toeval ben ik op Aleppo zeep gestuit en zowel voor mijn huid als mijn haar werkt het veel beter. Marseille-zeep ken ik ook maar qua werking ben ik daar tot nu toe echt minder van onder de indruk.

[Puerco]

Dit ontwikkelt zich in een interessante discussie over zeepmaken. Het heeft alleen niet zoveel meer te doen met het topic. Mogelijk dat deze info in de toekomst ook niet meer goed te vinden is. Is het een idee dat een mod deze discussie afsplitst naar een dedicated draadje?

Dat is een goed idee, als een mod dit kan verplaatsen naar een apart topic dan kan deze interessante discussie voortgezet worden en kan dit draadje weer gewoon over Essence of Scotland gaan.

Bij voorbaat dank!

[Puerco]

Mooi, hier kunnen we dus lekker verder gaan over het voor/nadeel van zeep t.o.v. SLS/SLES (sodium lauryl sulphate/ sodium laureth sulphate).

 

Van SLS krijg ik altijd last van mijn huid en min of meer bij toeval ben ik op Aleppo zeep gestuit en zowel voor mijn huid als mijn haar werkt het veel beter. Marseille-zeep ken ik ook maar qua werking ben ik daar tot nu toe echt minder van onder de indruk.

 

Bij mij dus hetzelfde, producten met SLS/SLES drogen mijn huid uit waardoor deze strak aanvoelt en jeukt, daarna maakt de huid meer vet aan en krijg ik last van pukkels. Ook vaak last gehad van oa. voetschimmel.

Door dit te vervangen door Aleppo zeep geen last meer. Heerlijk zacht huidje en m'n haren glanzen, ik heb de afgelopen jaren al 2X mijn haren afgeknipt om te doneren aan een goed doel: https://www.haarwensen.nl/" onclick="window.open(this.href);return false;

Ook gebruik ik geen commerciële moisturizers meer, uitsluitend nog ongeraffineerde sheabutter die ik in een Ghanese winkel koop voor weinig. Ook geweldig na het scheren, houd de huid zacht en soepel en gaat veroudering tegen en laat scheerirritatie snel verdwijnen.

Dit werkt ook goed voor het haar als conditioner en bevalt me ook beter dan gel/wax/brilliantine (gisteren vroeg iemand me nog lachend of hij me in kon huren als Elvis imitator).

Misschien ben ik ook wel een beetje zo een geitenwollen sokken figuur (zonder die afgrijselijke sokken dan) maar als het werkt voor me dan werkt het.

Nog een ander geitenwollensokkending dat ik doe is kombucha maken, nog zo een ding dat tegenwoordig niet meer verkocht mag worden omdat het een levensgevaarlijk ding zou zijn uit de geitenwollensokkenwereld maar ik heb er erg veel baat bij. Het mag levensgevaarlijk zijn maar ik voel me er merkbaar fitter door en heb mijn dokter al bijna 10 jaar niet meer gezien en die keer had hij me ook al uitgeschreven omdat ik al zo lang niet geweest was dat hij dacht dat ik verhuisd zou zijn zonder af te melden

Ik dwaal hier alweer af, daarvoor excuus, het ging over zeep en die Aleppo zeep bevalt me dus prima, als ik daarentegen de ingrediënten van de shampoo van m'n vrouw lees dan wil ik spontaan dat ding in de chemo bak gooien.

Overigens heb ik net m'n hond gewassen (smerig beest had weer ergens in liggen rollen)met natuurlijk Aleppo zeep, dat beest krijgt er een prachtige vacht van alsof ze voor een tentoonstelling is voorbereid, na gebruik van shampoo zit ze steeds te krabben, dat beest heeft echt geen last van enig placebo effect. Het is een slim beest (slimmer dan sommige mensen die ik ken) maar of ze het verschil begrijpt tussen SLS en zeep dat betwijfel ik.

Misschien heb ik gewoon een geitenwollensokkenhondje (overigens, het is een vasgotaspets en ze heet Luna).

[henkverhaar]

Eh, kombucha is toch gewoon een soort yoghurt, maar dan niet van melk? Volgens mij is dat ongeveer net zo gevaarlijk als zelfgemaakte/onderhouden zuurdesem (dat staat bij mij gewoon op de keukenplank).

 

Denk niet dat ik a priori wat tegen geitenwollensokken heb - het is ook mijn verleden. Ik droeg ze zelfs, in klompen, zelfs toen ik scheikunde studeerde (dat was nog even een gevecht op de praktikumzalen van het eerstejaarspraktikum, totdat ik de praktikumleiders ervan kon overtuigen dat klompen in feite veiligheidsschoeisel zijn).

 

SLS is inderdaad een sterk detergens, en kan voor sommige personen te ontvettend, en daardoor irriterend zijn. SLES zou dat overigens veel minder moeten hebben - de fysisch-chemische eigenschappen zijn duidelijk anders (te vertalen als: milder). Maar er zijn heel veel soorten syndets, met heel veel verschillende, precies te 'tunen' eigenschappen. Voor zeep geldt dat veel minder, er zijn de facto maar een paar veel voorkomende vetzuren, en alle zepen zullen het daar mee moeten doen.

 

Overigens, als je goeie ervaringen hebt met aleppozeep dan zou ik je voorstellen om eens een zeep van kokosolie te proberen, fysisch-chemisch zouden die twee redelijk vergelijkbaar moeten zijn. Ik wil, als je belangstelling hebt, wel eens een proefzeepje voor je maken.

[Puerco]

Kombucha of theezwam is gefermenteerde thee die gemaakt word door zoete thee te enten met een bacterie/gist cultuur en 14 dagen te fermenteren zodat een zurige drank ontstaat. Doordat het rond de dertig soorten bacteriën/gisten bevat en de samenstelling kan variëren en je dus nooit exact weet welke soorten voorkomen word dit door de overheid als gevaarlijk beschouwd terwijl de geitenwollen sokken cultuur er haast magische eigenschappen aan toekent. Ik voel me er fitter door en het helpt mijn spijsvertering.

Kefir is ook zo een symbiotische cultuur die gebruikt word om een soort yoghurt te maken van melk, het beste wat er bestaat tegen een verstoorde spijsvertering.

 

Ik geloof je op je woord dat kokosolie een geweldige zachte zeep zal maken vooral als overvette zeep i.c.m. bv. onverzeepte en ongerafineerde sheabutter of andere verzorgende olie. Als je dat ooit gaat produceren dan ben ik zeker geïnteresseerd vooral als het product wat langer houdbaar is zonder daarvoor op chemische toevoegingen terug te vallen.

 

Nog een voordeel van echte zeep t.o.v. SLS/SLES: Toen in de tweede wereldoorlog geen zeep voorhanden was ontstond er een ware plaag van hoofdluis, na de oorlog toen mensen weer zeep beschikbaar hadden is deze plaag vrijwel geheel uitgeroeid. Nu de mensen de laatste jaren steeds minder zeep gebruiken en alleen maar detergenten zoals SLS/SLES met name in de vorm van shampoo vormen deze plaaggeesten weer een groot probleem vooral omdat deze dingen steeds resistenter worden tegen gebruikte bestrijdingsmiddelen, mijn kinderen zijn al heel vaak met die krengen op hun hoofd uit school gekomen.

Alles wat nodig is om die dingen te bestrijden is de haren goed wassen met echte zeep en na inzepen even een tijdje laten intrekken en regelmatig herhalen omdat anders de eitjes voor een nieuwe plaag zorgen.

[henkverhaar]

Zeep en SLES vs hoofdluis: ik geloof onmiddellijk dat je gelijk hebt. Luis houdt namelijk van schone hoofden, en vooral van schoon haar (anti-intuitief, maar waar). Moderne shampoos met syndets en toevoegingen ontvetten niet alleen, maar zorgen er ook voor dat na uit/naspoelen er geen residuen meer op hoofdhaar aanwezig zijn, klassieke zeep laat altijd een filmpje kalkzeep op het haar achter (vandaar dat mensen die hun haar met zeep wassen ook aanbevelen om het daarna, elke keer, of af en toe, met iets zuurs te spoelen). Daar houdt luis evenmin van als van 'vet haar'.

[Puerco]

Klopt maar volgens mij is het ook grotendeels de zeep zelf die de luizen doodt. Mijn dodelijke recept tegen hoofdluis is tegenwoordig als volgt: Neem een fles Turkse citroen au de Cologne (goedkoop, iets van minder dan 3 euro en 80% alcohol) en voeg daar een flinke hoeveelheid ouderwetse groene zeep aan toe (iets van 3 of 4 eetlepels), scheutje baby olie erbij en goed mengen. Hiermee het haar tot aan de wortels goed bevochtigen en met een plastic tasje of iets dergelijks afdekken en een half uurtje laten zitten en dan goed wassen met echte zeep uiteraard. Dan is alles dood maar nabehandeling na een week is wel noodzakelijk voor de eitjes die achtergebleven zijn. Als het haar daarna met zeep word bijgehouden komen ze niet terug.

Vriendinnen van mijn vrouw sturen hun dochters tegenwoordig naar mij voor een gifvrije behandeling als ze weer eens niet van deze plaaggeesten afkomen en ook mijn dochter neemt soms een vriendinnetje mee die met reguliere middelen die plaaggeesten niet kwijt kan raken.

Als ik ze nou allemaal (inclusief mijn dochter) kon overtuigen hun haren niet meer met shampoo te wassen maar gewoon zeep te gebruiken dan zou het allemaal zo simpel zijn...

Zodra ze weer shampoo gaan gebruiken dan komen ze weer uit school met die krengen en komen ze weer met hun liefste snoetjes of ik ze dan alsjeblieft weer weg wil halen, probeer dan maar nee te zeggen als zorgzame vader..... Het is wel lachen hoor een paar van die giegelmeiden die elkaar aan zitten te kijken met plastic tasjes op hun hoofd, dat zijn toch de mooie dingen in het leven, zoals Willie Alberti zong "De glimlach van een kind doet je beseffen dat je leeft"

 

Maar om weer even terug te komen op het onderwerp, zou dat mogelijk zijn, een zachte huidvriendelijke zeep met verzorgende bestanddelen waaronder sheabutter en uitsluitend natuurlijke bestanddelen, liefst met een lekker geurtje zoals sandalwood of bv tijm/rozemarijn (zoals pears), die de huid niet uitdroogt en geschikt is voor het hele lichaam en haar, met andere woorden beter/verzorgender dan Aleppo zeep?

Want ik heb nog 5 stuks Aleppo zeep maar ik geloof dat het daarna i.v.m. de burgeroorlog aldaar lastig word om het nog te kopen.

[talibeard]

Eventjes aan het zoeken geweest naar laurierolie enzo. Op zich is laurierbesolie mogelijk irriterend maar wordt ook ingezet als dermatologisch product en dat is schijnbaar de reden dat het in 1976 in een cosmetica-richtlijn terecht kwam. Het valt niet mee om al teveel boven tafel te krijgen, het percentage geitenwollensokkensites is werkelijk übergigantisch, maar wat ik vind ziet er niet erg zorgwekkend uit; je reageert er goed op of niet.

 

Ook het wel of niet ranzig worden van zeep ziet er verder niet bepaald gevaarlijk uit eerlijk gezegd. Niet dat het al te fris klinkt overigens......

 

Wat mij betreft, maar als je betere artikelen vind Henk, graag, ziet het er naar uit dat het meest gevaarlijke aan aleppozeep mogelijke aanwezige granaatscherven zijn....

[henkverhaar]

Klopt maar volgens mij is het ook grotendeels de zeep zelf die de luizen doodt. [...]

 

Jaaaaaa, maar wat je daar beschrijft is natuurlijk wel wat anders dan je haar wassen. Een half uur haar 'ingezeept' laten zitten doodt de luizen. Maar een half uur dezelfde handeling met 'petroleum' ook. Het resultaat van een dergelijke behandeling is gedeeltelijk uitdrogen / desiccatie van de beessies, en gedeeltelijk verstikking. En vast ook nog wel wat gifwerking, maar het grootste effect is 'mechanisch'; wat niet wegneemt dat het zeker werkt, en dat zeep (zeker een dikke klodder groene zeep ) daarvoor een zeer geschikt medium is.

 

 

Maar om weer even terug te komen op het onderwerp, zou dat mogelijk zijn, een zachte huidvriendelijke zeep met verzorgende bestanddelen waaronder sheabutter en uitsluitend natuurlijke bestanddelen, liefst met een lekker geurtje zoals sandalwood of bv tijm/rozemarijn (zoals pears), die de huid niet uitdroogt en geschikt is voor het hele lichaam en haar, met andere woorden beter/verzorgender dan Aleppo zeep?

 

Laten we even vooropstellen dat zeep (zeker klassieke zeep) van zichzelf niet zacht en huidvriendelijk is, en dat er veel syndets zijn die duidelijk minder 'irriterend' zijn dan zeep. En dat een zeep, ook al bevat die verzorgende bestanddelen, niet heel verzorgend kan zijn omdat een zeep, net als elke andere detergens, voornamelijk vettige bestanddelen in water doet oplossen, en dus niet in de huid terecht laat komen - net wat het in principe ook met het reeds op de huid aanwezige vet en vuil dient te doen. Meer 'vetten' (verzorgende bestanddelen) in zeep zorgen dus voornamelijk voor minder waswerking van de zeep, omdat een deel van de zeep gebruikt wordt om die reeds in de zeep aanwezige 'vetten' te solubiliseren. Dat leidt op zich wel tot een wat mildere zeep, maar datzelfde effect bereik je dan ook door minder zeep en meer water te gebruiken. De 'enige' huidverzorgende bestanddelen die je in zeep kunt doen die ook werkelijk in de huid terecht kunnen komen zijn de wateroplosbare vochtinbrengers, als lactaat en ureum.

 

Dat gezegd hebbende, ja dat kan, hoewel milde zeep met verzorgende bestanddelen, en wassende zeep (wat je nodig zou hebben voor haar) niet eenvoudig verenigbaar zijn. In dit geval zou ik gaan voor een zeep uit (grofweg) half tallow (ossewit - stearaat) en half kokosvet. De stearaten uit de rundertalg zijn 'mild', en de lauraten uit het kokosvet zijn goede vetoplossers. Daar wat lactaat, wat sheaboter, en een geurtje bij, en je hebt denk ik een zeep die redelijk doet wat jij wilt. Oh, en zepen van plantaardige oliën zoals zonnebloemolie of olijfolie zijn niet beter dan rundertalgzepen, maar worden wel sneller (veel sneller) ranzig.

[henkverhaar]

Wat mij betreft, maar als je betere artikelen vind Henk, graag, ziet het er naar uit dat het meest gevaarlijke aan aleppozeep mogelijke aanwezige granaatscherven zijn....

 

 

Er heeft zich in het verleden een omvangrijke discussie (meermalen) over Aleppozeep afgespeeld op het, inmiddels helaas ter ziele gegane zeepforum op zeep.vanderleden.com. Ik denk niet dat de discussie nog terug te vinden is, aangezien het hele forum door de beheerder uit de lucht gehaald is. Voor een meer ter zake deskundige achtergrond zou je Jan Meutgeert van De Hekserij misschien persoonlijk kunnen benaderen. Jan is een bevlogen cosmetisch 'chemicus' die ingrediënten voor hobbyisten en thuisgebruik levert - meer in het algemeen levert hij chemicaliën en aanverwante zaken voor educatieve doeleinden, aan scholen en zo. Veel van mijn ingrediënten komen bij hem vandaan.